Niekiedy pracownik podejmujący zatrudnienie u nowego pracodawcy zostaje poproszony o podpisanie umowy o zakazie konkurencji. Ma ona na celu ochronić pracodawcę przed ryzykiem, że pracownik podejmie pracę w konkurencyjnej firmie. Mogłoby to wiązać się z wieloma problemami. Czym jest umowa o zakazie konkurencji i czy jej podpisanie jest koniecznie? Dowiedz się o niej nieco więcej.
Czym jest umowa o zakazie konkurencji?
Umowa ta zobowiązuje pracownika, który ją podpisał do tego, że w trakcie trwania stosunku pracy nie będzie on konkurował ze swoim pracodawcą. Należy to rozumieć w taki sposób, że nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej bądź też nie podejmie zatrudnienia w takiej firmie. Nawet jeśli pracownik odmówi podpisania takiej umowy, to i tak zobowiązany jest o to, aby w odpowiedni sposób dbać o dobro pracodawcy. Wiąże się to więc również niejako z przestrzeganiem zakazu konkurencji.
Pracodawca może przedstawić pracownikowi także umowę o zakazie konkurencji, która będzie obowiązywała nie tylko w trakcie trwania stosunku pracy, ale również po jego ustaniu. W takiej umowie musi być jasno określony okres czasu, w którym pracownik nie może podjąć zatrudnienia w konkurencyjnej firmie ani też prowadzić działalności o identycznym profilu. W przypadku tego rodzaju zakazu konkurencji pracodawca zobowiązany jest do zapłaty odszkodowania za konieczność powstrzymania się od pracy w konkretnych miejscach, gdyż znacząco ogranicza to możliwość poszukiwania nowego zatrudnienia.
Jeśli w podpisanej umowie o pracę nie ma żadnego zapisu dotyczącego zakazu konkurencji, to oznacza, że po zakończeniu współpracy z dotychczasowym pracodawcą pracownik może założyć własną działalność o takim samym profilu lub rozpocząć pracę u konkurencji.
Odmowa podpisania zakazu konkurencji – z czym się to wiąże?
Pracownik może odmówić podpisania umowy z klauzulą o zakazie konkurencji, gdyż ma do tego pełne prawo. W takiej sytuacji musi jednak liczyć się z tym, że pracodawca na tej podstawie może mu wypowiedzieć umowę i zerwać stosunek pracy. Odmowa podpisania zakazu konkurencji jest bowiem jednym z wielu uzasadnień, na jakim takie zwolnienie może się opierać. W trudnych sytuacjach związanych z odmową podpisania zakazu konkurencji i wypowiedzeniem umowy w dochodzeniu swoich praw pomóc może doświadczony i polecany przez nas adwokat ze Szczecina Łukasz Węgłowski.
Złamanie zakazu konkurencji – jakie niesie konsekwencje?
Konsekwencje złamania umowy o zakazie konkurencji zależą głównie od tego, czy obowiązywała ona w trakcie trwania stosunku pracy czy też po jego ustaniu. W pierwszym przypadku pracownik, który dopuścił się takiego naruszenia zgodnie z Kodeksem pracy może zostać pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej. Jeśli szkoda była wyrządzona w sposób nieumyślny, to zadośćuczynienie wynosi maksymalnie równowartość poniesionych strat oraz trzymiesięcznego wynagrodzenia. Jeśli jednak wynikała ona ze świadomego działania pracownika, to odpowiada on za wszelkie wyrządzone w ten sposób szkody oraz musi pokryć równowartość utraconych zysków.
Naruszenie zakazu konkurencji już po ustaniu stosunku pracy jest regulowane przepisami Kodeksu cywilnego. W wyniku tego były pracodawca, który udowodni to przewinienie może żądać naprawienia wszelkich szkód oraz pokrycia utraconych zysków bez żadnych ograniczeń. W skrajnych przypadkach mogą to być ogromne sumy pieniędzy.
Do tego, aby umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy i po jego ustaniu była wiążąca, musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Żadne ustne ani mailowe uzgodnienia w tej kwestii nie mają więc mocy prawnej. Jest to umowa sporządzana odrębnie od umowy o pracę, ale może być zawarta na jednym dokumencie. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby paragraf dotyczący zakazu konkurencji był w niej zawarty.
Istnieje także kilka innych rodzajów umowy o zakazie konkurencji. Może ona bowiem dotyczyć m.in. członków rodziny. Wybór konkretnego rodzaju takiej umowy zależy głównie od branży, w jakiej działa firma. Ten sposób zabezpieczenia przed nieuczciwymi praktykami pracowników, jakim jest umowa o zakazie konkurencji, jest dość często stosowany przez pracodawców.
