Metoda Krakowska wykorzystywana jest do wspierania rozwoju dzieci. Stosuje się ją u dzieci z zaburzeniami rozwojowymi między innymi ze spektrum autyzmu, Zespołem Aspergera, czy zespołem Downa, porażeniem mózgowym, a także u tych w normie intelektualnej w celu wspomagania prawidłowego rozwoju. Polecana jest także maluchom z opóźnionym lub nie zakończonym rozwojem mowy, afazją, alalią, a także zagrożonych dysleksją. Jest to stosunkowo młoda metoda, której twórcą jest profesor Jagoda Cieszyńska.
Metoda Krakowska – nieoceniona pomoc w rozwoju dzieci!
Metoda Krakowska wychodzi z założenia, że mózg dziecka kształtuje się pod wpływem czynników środowiskowych, a nie jest determinowany przez czynniki genetyczne. Odpowiednio stymulując dziecko za pomocą pomocy sensorycznych można wpłynąć na jego prawidłowy rozwój. Metoda Krakowska wychodzi z założenia, że dziecko z zaburzeniami rozwojowymi może przejść przez wszystkie etapy rozwoju typowe dla dziecka w normie intelektualnej, jeśli zastosuje się odpowiednie techniki i terapie. W takiej sytuacji nie bierze się pod uwagę wieku rozwojowego, ale poziom opanowania poszczególnych umiejętności. Ważnym elementem terapii jest nauka czytania i komunikacji, gdyż podstawą Metody Krakowskiej jest rozwój mowy. Oprócz proponowanych w niej ćwiczeń i nauki czytania, które kształtują u dziecka jego kompetencje językowe i komunikacyjne, wspomaga się tu funkcje poznawcze dziecka w zakresie pamięci, motoryki małej i dużej, słuchu, kategoryzacji pojęć, zależności przyczynowo – skutkowych, stymulacji sprawności lewej półkuli, a także pełnienie ról społecznych i właściwe zachowania.
W jaki sposób Metoda Krakowska wykorzystywana jest w logopedii?
W gabinetach logopedycznych wykorzystywane są techniki proponowane przez Metodę Krakowską. Jednakże dla postępów w terapii należy stosować wszystkie siedemnaście etapów. Poza tym niezbędna jest współpraca dziecka, terapeuty i rodzica. Najistotniejszym elementem terapii jest nauka czytania. Aby przyniosła ona spodziewany rezultat, powinno włączyć się ćwiczenia wpływające na całościowy rozwój dziecka, między innymi w zakresie stymulacji słuchowej, komunikacji, symultaniczno – sekwencyjnej nauki czytania, terapii funkcji wzrokowych, stymulacji funkcji motorycznych, wyboru dominującej ręki, stymulacji lewej półkuli mózgu, kształtowania zachowań społecznych, stymulowania poznania wielozmysłowego i pamięci.
Jakie pomoce są wykorzystywane do ćwiczeń logopedycznych Metodą Krakowską?
W terapii dzieci z zaburzeniami rozwojowymi Metodą Krakowską niezbędne są pomoce logopedyczne. Rynek tego rodzaju produktów proponuje pomoce do stymulacji słuchowej, językowej oraz rozumienia zależności przyczynowo – skutkowych. Pomoce logopedyczne zgodne z Metodą Krakowską zawierają zestawy do ćwiczenia pamięci sekwencyjnej i symultanicznej, zestawy do ćwiczeń gestów artykulacyjnych, różnego rodzaju układanki tematyczne lewo i prawopółkulowe, symulacje pomocne w rozróżnianiu emocji oraz relacji społecznych.
Jakie pomoce logopedyczne sprawdzą się przy terapii Metodą Krakowską?
Wśród wielu pomocy logopedycznych zgodnych z Metodą Krakowską polecić można:
- Zestaw „Czytanie przez naśladowanie” autorstwa Agaty Cieszyńskiej – Dębickiej, który został opracowany dla dzieci i osób z opóźnionym rozwojem mowy. Mogą z niego korzystać dzieci zdrowe na początku czytania metodą symultaniczno – sekwencyjną, dzieci z trudnościami w nauce czytania w klasie I oraz dzieci i osoby dorosłe z zaburzeniami procesu komunikacji. W skład zestawu wchodzi 36 zdjęć twarzy po 6 na każdą samogłoskę oraz 6 dużych i 12 małych samogłosek. Zestaw jest niezwykle pomocnym narzędziem w terapii dzieci z afazją, alalią, Zespołem Downa oraz w terapii autyzmu i Zespołu Aspergera.
- Zestaw „Gesty wizualizacyjne” inaczej gesty artykulacyjne autorstwa Jagody Cieszyńskiej to narzędzie pozwalające na przedstawienie głosek w sylabach, poprzez ruch jednej dłoni, któremu towarzyszy wypowiadanie samogłoski i spółgłoski w sylabie. Poprzez wizualizację uruchomione zostaje naśladownictwo, a ruch ręki powoduje, że wypowiadane głoski stają się bardziej przyjazne i oswojone. Jest to doskonała pomoc w terapii logopedycznej, gdyż pomaga w przyspieszeniu poprawnej artykulacji, poprawia wyrazistość i jasność wymowy, natomiast poprzez włączenie doznań kinestetycznych i czucia skórnego ułatwia naukę czytania i pisania. Zestaw może być wykorzystywany podczas terapii dzieci z wadami wymowy, opóźnionym rozwojem mowy, alalią, afazją i uszkodzeniem słuchu, a także w zaburzeniach słuchu fonemowego i problemach z nauką czytania.
- Pomoc do ćwiczeń dla dzieci rozpoczynających czytanie „Gdzie jest A” autorstwa Agaty Dębickiej – Cieszyńskiej i Jagody Cieszyńskiej składa się z planszy przedstawiającej samogłoski oraz oddzielnie przygotowanych kartoników z samogłoskami, które dziecko ma dopasować do odpowiednich miejsc. Nauka czytania powinna odbywać się poprzez zabawę i przebiegać w trzech ustalonych etapach takich jak: naśladownictwo, czyli przetwarzanie, współdziałanie, czyli rozumienie, podawanie odczytanej przez dorosłego odpowiedniej samogłoski i instrukcję, czyli samodzielne czytanie. Pomoc polecana jest placówkom szkolnym i przedszkolnym oraz w terapii logopedycznej.
