Autyzm to zaburzenia mózgu prawdopodobnie o podłożu genetycznym, polegające na unikaniu kontaktu z otoczeniem i ludźmi. Jest to zaburzenie trwające całe życie, nie można się z niego wyleczyć. Dzięki wczesnej diagnozie i terapii możliwe jest przygotowanie takiego dziecka do samodzielnego życia, a nawet pracy i założenia rodziny. Na podstawie badań stwierdza się, że około 15% dzieci autystycznych osiągnie samodzielność w życiu dorosłym.
Natomiast efektem zaniedbania diagnostyki będzie ciężka niepełnosprawność. Niepokojącym jest fakt, że zwiększa się liczba dzieci, u których diagnozuje się zaburzenia ze spektrum autyzmu, dlatego bardzo ważną rolę we wstępnej diagnozie pełnią nie tylko rodzice, ale również nauczyciele oraz szkolni pedagodzy. Rolą nauczyciela jest wspomaganie rozwoju takiego dziecka, rozumienie jego emocji, wspieranie w nauce i nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji społecznych, w tym przede wszystkim z rówieśnikami. Nauczyciel nie jest pozostawiony samemu sobie w pracy z takim uczniem. Prowadzenie zajęć z dziećmi ze spektrum autyzmu umożliwia i ułatwia program multimedialny „SPEKTRUM AUTYZMU PRO”, przygotowany przez specjalistów- nauczycieli i terapeutów, pracujących na co dzień z takimi dziećmi.
Kiedy można dostrzec objawy autyzmu?
Objawy autyzmu można dostrzec u dziecka, które nie ukończyło trzeciego roku życia, częściej u chłopców niż u dziewczynek. Jeśli jakieś zachowania dziecka wzbudzają niepokój rodziców, to nie należy lekceważyć takiej sytuacji i koniecznie skonsultować ze specjalistą. Im wcześniej pojawi się diagnoza i program terapii mający na celu wspomaganie jego rozwoju, tym deficyty będą mniejsze. Niepokój rodziców powinny wzbudzić nie tylko niestandardowe dla wieku dziecka zachowania, ale również zanikanie wcześniej nabytych umiejętności.
Objawy autyzmu
Autyzm objawia się, pomimo różnego nasilenia symptomów u poszczególnych osób, trudnościami w porozumiewaniu się z innymi, w relacjach społecznych, w zakresie wyobraźni. Dostrzegalna jest także sztywność zachowań. Osoby autystyczne najczęściej nie mówią, porozumiewają się za pomocą gestów, lub pojedynczych słów. Często mówią nielogicznie, powtarzają zasłyszane słowa nieadekwatnie do sytuacji. Słaby rozwój mowy jest jednym głównych objawów autyzmu. Małe dziecko nie gaworzy, skupia wzrok na jednym punkcie, wpatrując się w niego, nie reaguje na bodźce dźwiękowe, hałasy. Źle reaguje na dotyk, sztywniejąc w ramionach rodziców. Nie ma potrzeby kontaktu z rówieśnikami i innymi ludźmi, unikając z nimi kontaktu wzrokowego. Żyje jakby w swoim świecie, lubi samotność.
Nie okazuje emocji względem rodziców, nie uśmiecha się i nie okazuje emocji w sytuacjach postrzeganych przez nas jako przyjemne, pozostaje obojętne na zabawki, często nie reaguje na ból. Panikuje jeśli zabierze mu się ulubiony przedmiot, w ogóle bardzo źle reaguje na wszelki zmiany w otoczeniu i rytmie dnia. Odtwarza schematy zachowań. Dzieci autystyczne często bywają agresywne, co wynika z przeżywanego przez nie lęku. Jednym z objawów autyzmu mogą być też zaburzenia snu. Diagnozę autyzmu u dziecka stawia zespół składający się z pedagoga specjalnego, psychologa oraz psychiatry. Zaburzeniom autystycznym towarzyszą często zaburzenia integracji sensorycznej, polegające na niemożności przetwarzania informacji, jakie docierają do dziecka.
Na czym polega terapia dzieci ze spektrum autyzmu?
W terapii dzieci ze spektrum autyzmu można skorzystać z narzędzia, jakim jest program multimedialny „SPEKTRUM AUTYZMU PRO”, który jest przeznaczony dla dzieci w wieku od 5 do 10 lat. Koncentruje się on na wspieraniu dziecka w rozwoju w trzech obszarach, takich jak rozpoznawanie i wyrażanie emocji, skuteczne komunikowanie i funkcjonowanie społeczne. W programie są atrakcyjne filmy, zadania interaktywne, ćwiczenia o różnym stopniu trudności i wiele innych, dzięki którym dzieci opanowują umiejętności społeczne w teorii, ale również uczą się zastosowania ich w praktyce. W programie dominuje indywidualne podejście do ucznia. Dzięki temu programowi dzieci uczą się rozumieć relacje z innymi i uczestniczenia w życiu społecznym.
