Wyróżniamy kilka istotnych rodzajów urządzeń sterowania ruchem kolejowym.
Główny ich podział ze względu na sposób sterowania ruchem obejmuje kategorię mechaniczną i elektryczną, którym przyjrzymy się poniżej. Pod względem obszaru działania wyróżniamy z kolei urządzenia stacyjne i liniowe, którym również poświęcimy kilka słów.
Klasyfikacja urządzeń ze względu na sposób kierowania ruchem
Urządzenia mechaniczne
Ten typ urządzeń służących do kierowania ruchem kolejowym dzielimy na dwie dodatkowe podkategorie urządzeń kluczowych ręcznych i scentralizowanych. Poniżej kilka słów na ich temat.
Urządzenia kluczowe ręczne
Jak sama nazwa wskazuje, sterowanie tym systemem odbywa się z wykorzystaniem siły ludzkich rąk. Napęd ręczny składa się z dźwigni nastawczej i prętu napędnego. Aby uniemożliwić odblokowanie dźwigni przez osoby niepowołane, stosuje się specjalną blokadę na klucz. Wyjęcie go jest możliwe tylko wtedy, gdy rygiel znajduje się w pozycji zamkniętej.
Urządzenia scentralizowane
Tutaj, w przeciwieństwie do urządzeń kluczowych ręcznych, gdzie nastawniczy musi operować dźwignią bezpośrednio, wszelkie sterowanie zwrotnicami odbywa się z budynku nastawni. Każda zwrotnica podłączona jest do dźwigni nastawczej.
Dźwignie wyposażone są w tarcze linkowe, od których odchodzą pędnie drutowe, biegnące wzdłuż torów aż do mechanizmu przypisanej do danej dźwigni zwrotnicy. Następnie pędnie wracają do dźwigni nastawczych poprzez krążki załomowe.
Urządzenia elektryczne
Urządzenia przekaźnikowe
Na nastawnicę przekaźnikową składają się dwa pomieszczenia, nazywane nastawnicownią i przekaźnikownią.
Nastawnicownia – w tym pomieszczeniu znajduje się pulpit nastawczy oraz plan świetlny układu torów, jaki podlega pod daną nastawnię.
- Pulpit nastawczy – służy do sterowania urządzeniami znajdującymi się w nastawni przekaźnikowej.
- Plan świetlny – jest to plan torów, na którym za pomocą punktów świetlnych przedstawiane są informacje na temat stanu torów i sygnalizatorów, a także informacje o tym, czy tory są zajęte.
Przekaźnikownia – w tym pomieszczeniu znajdują się tzw. elementy układów zależnościowych, układów kontroli i sterowania, a także inne podzespoły układów elektrycznych, odpowiedzialnych za sterowanie zwrotnicami i sygnalizacją zgodnie z ustawieniami założonymi przez dyżurnego ruchu.
Urządzenia komputerowe
Tutaj za sterowanie ruchem kolejowym odpowiada specjalne oprogramowanie komputerowe, jakie w tym przypadku dzielimy na trzy główne rodzaje:
- poziom operatorski
- poziom zależnościowy
- poziom elementów wykonawczych
W przypadku nastawni komputerowych do elementów wykonawczych zalicza się pętle transmisyjne, sterowniki obiektowe i koncentratory.
Klasyfikacja urządzeń ze względu na obszar kierowania ruchem
Urządzenia stacyjne
Ich zadaniem jest przestawianie zwrotnic i zmiana sygnałów na sygnalizatorach z uwzględnieniem zależności występujących w rejonie przypisanych im stacji. Realizacja przebiegów odbywa się w posterunkach nastawczych, które wraz z posterunkami dyspozytorskimi zaliczają się do posterunków technicznych.
Urządzenia liniowe
Mają one na celu kontrolę ruchu pociągów na odcinkach pomiędzy poszczególnymi posterunkami. Urządzenia liniowe są połączone z urządzeniami stacyjnymi. W skład urządzeń liniowych wchodzą:
- blokady liniowe,
- urządzenia przekazujące informacje pomiędzy torem a pojazdem,
- urządzenia zdalnego sterowania ruchem kolejowym,
- urządzenia znajdujące się na przejazdach kolejowych.
Projektant sterowania ruchem kolejowym – krok ku nowoczesności
Rozwijająca się technologia wymusza tworzenie coraz to nowych rozwiązań podnoszących komfort pracowników kolei podczas wykonywania codziennych obowiązków, jak i poziom bezpieczeństwa pasażerów na trasie. Firma Estel RBP wychodzi naprzeciw coraz większemu zapotrzebowaniu na nowoczesne systemy sterowania ruchem kolejowym, proponując profesjonalne usługi projektowe.
Mamy doświadczenie we wszystkich etapach procesów budowy nowego systemu, a do tego w naszych szeregach pracują inżynierzy posiadający uprawnienia budowlane zarówno z zakresu projektowania, jak i wykonawstwa.
