Błąd medyczny stanowi błąd popełniony przez osobę wykonującą zawód związany z medycyną, dotyczy więc nie tylko lekarzy, lecz również pielęgniarek, ratowników medycznych czy też techników stomatologicznych. Na podstawie orzecznictwa sądowego w błędach medycznych można wyróżnić błąd lekarski, czyli taki, który popełnić może wyłącznie osoba będąca lekarzem.
Definicja błędu medycznego
Definicja błędu medycznego powstała na podstawie orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 roku. Wykazano wtedy, że błędem tym jest:
powodujące powstanie szkody u pacjenta nieumyślne działanie, zaniedbanie lub zaniechanie lekarza, lekarza stomatologa, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny.
By mówić o powstaniu błędu medycznego, konieczne jest wystąpienie następujących elementów:
- postępowania niezgodnego z powszechnie uznanym stanem wiedzy medycznej,
- nieumyślności czynu,
- wystąpienia szkody dla pacjenta,
- związku przyczynowo-skutkowego między błędem a śmiercią, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia pacjenta
Błędy medyczne można dalej podzielić na:
- diagnostyczne,
- terapeutyczne,
- organizacyjne,
- techniczne,
- rokowania,
- informacyjne.
Kiedy lekarz zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania pacjentowi?
Lekarz może zostać przez pacjenta pociągnięty do odpowiedzialności zawodowej. Pacjent, który uważa, że padł ofiarą błędu medycznego, może również skierować pozew do sądu na drodze powództwa cywilnego lub karnego. Odpowiedzialność cywilna za błąd medyczny stanowi przy tym odpowiedzialność osobistą lekarza, a jej celem jest wyrównanie doznanego przez pacjenta uszczerbku na życiu i zdrowiu. W celu przypisania lekarzowi odpowiedzialności cywilnej, a w efekcie uzyskanie odszkodowania za błąd medyczny, wnoszący oskarżenie pacjent musi wykonać szereg niezbędnych czynności.
- Jednoznacznie ustalić osobę odpowiedzialną za popełnienie błędu medycznego.
- Udowodnić winę osoby oskarżanej o popełnienie błędu medycznego.
- Zebrać z placówek medycznych kompletną dokumentację związaną z leczeniem.
- Zebrać dokumenty potwierdzające straty poniesione w wyniku błędu medycznego.
- Zweryfikować, czy dokumentacja medyczna nie uległa sfałszowaniu.
Czy istnieją przepisy regulujące wysokość kwot odszkodowań dla pacjentów?
Kwestię regulacji odszkodowań dla pacjentów dochodzących zadośćuczynienia w związku z popełnieniem przez personel placówki leczniczej błędu medycznego reguluje ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Na jej mocy pacjentowi przysługuje świadczenie kompensacyjne w przypadku zdarzenia medycznego, a w wypadku śmierci pacjenta w związku ze zdarzeniem medycznym świadczenie to przysługuje osobom najbliższym. Ustawa wskazuje również czynniki, jakie należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości odszkodowania.
1. W razie zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym:
- rodzaj biologicznego czynnika chorobotwórczego,
- charakter następstw zdrowotnych wynikających z zakażenia,
- uciążliwość leczenia,
- pogorszenie jakości życia.
2. W razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia:
- charakter następstw zdrowotnych zdarzenia medycznego,
- stopień dolegliwości wynikających ze zdarzenia medycznego,
- uciążliwość leczenia,
- pogorszenie jakości życia.
3. W razie śmierci pacjenta:
- rodzaj relacji między osobą najbliższą a zmarłym pacjentem,
- wiek osoby najbliższej i zmarłego pacjenta.
Na drodze rozporządzenia Minister właściwy do spraw zdrowia określa minimalne kryteria przyznawania odszkodowania oraz szczegółowy zakres i warunki ustalania wysokości świadczeń kompensacyjnych. Jest to podyktowane koniecznością przejrzystości oraz zapewniania ochrony interesów wnioskodawców.
Przykładowe kwoty za poszczególne przewinienia z zakresu błędów medycznych
W ustawie o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta uwzględniono wysokość świadczenia kompensacyjnego z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego wnioskodawcy. W wypadku zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym oraz uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia kwota ta wynosi od 2 000 do 200 000 złotych. W sytuacji śmierci pacjenta odszkodowanie przyznawane bliskim wynosi od 20 000 do 100 000 złotych.
Błędy lekarskie – pomoc prawna
Lekarze oskarżeni o popełnienie błędu lekarskiego powinni skorzystać z pomocy prawnej oferowanej przez prawników specjalizujących się w prawie medycznym. Kancelaria Radców Prawnych Pawelczyk Kozik reprezentuje lekarzy w sprawach sądowych, zarówno karnych, jak i cywilnych, dotyczących błędów medycznych i naruszeń praw pacjenta. Oferuje również wsparcie w postępowaniach toczonych przed sądami lekarskimi.
